Welke ontwikkelingen spelen er op de financierings- en bedrijfsovernamemarkt in 2023? Wat zijn de uitdagingen en waar liggen de kansen voor u als ondernemer? Hierover vertellen Piet Wessels en Jan van der Maale in onze nieuwe podcast aflevering van Tussen de Bedrijven Door.
Groot verschil tussen sectoren
Niet alle sectoren draaiden in 2022 even goed. Deze verschillen gaan ook in 2023 meespelen.
Uitdagingen in de markt
Zoals u weet, zijn er diverse ontwikkelingen in de markt die ondernemingen beïnvloeden. Denk hierbij aan:
- Inflatie;
- energiecrisis;
- personeelstekort.
Als ondernemer ligt uw focus op andere zaken. Vroeger was u misschien bezig met de concurrentie en productontwikkeling, maar tegenwoordig heeft u andere problemen aan uw hoofd. Denk hierbij aan de inflatie, energiecrisis en het vinden van personeel. Deze factoren hebben grote invloed op de bedrijfsvoering en de resultaten.
Wanneer u afhankelijk bent van de energie, het niet mogelijk is om de inflatie door te berekenen aan uw klanten en u personeelsproblemen hebt, is ondernemen in deze tijd moeilijk.
Grote kansen voor sectoren die onafhankelijk zijn
Sommige bedrijven hebben hier minder last van of profiteren zelfs van de ontwikkelingen. Een mooi voorbeeld van zo’n sector is de installatiebranche. Er is veel vraag naar hun diensten. Daardoor worden de gestegen prijzen zonder problemen doorberekend. Ook zijn installatiebedrijven niet afhankelijk van energie. Ze profiteren van alles wat nu speelt.
De IT is een andere sector die groeit. Door de digitale wereld waarin wij leven, is er in deze branche altijd genoeg werk. In beide branches is er vraag naar arbeid en zoeken bedrijven naar overnamepartners.
Andere ondernemingen hebben het moeilijker, maar ook daar zijn ondernemers die kansen zien. Zij spelen in op de ontwikkelingen en hebben een positieve kijk op de markt.
De ontwikkeling van de bedrijfsovernamemarkt
Sinds 2021 is het aantal bedrijfsovernames gegroeid. Deze toename komt vooral door de rente en de beschikbare hoeveelheid geld. Maar er zijn nog meer veranderingen in de markt van bedrijfsovername.
Stijgende rente
De rente is en blijft naar alle waarschijnlijkheid aantrekkelijk. Natuurlijk is er een stijging, maar historisch gezien hebben we nog steeds een lage rente.
De hoge rente is geen remmende factor. Dat komt doordat er veel geld in de markt is. Er ontstaan nieuwe fondsen en bestaande fondsen halen nieuwe financieringen op.
Lagere waardebepaling
De waarderingen komen door de rente onder druk te staan. De afgelopen jaren werden er hoge bedragen betaald voor bedrijven. Dat gaat in 2023 mogelijk veranderen.
Om tot een waardebepaling te komen, gebruiken we multiples. Dat zijn vuistregels die verschillen per branche. De verwachting is dat er andere multiples komen dan in 2021 en 2022. Hierdoor kan de waardebepaling van uw onderneming lager uitvallen.
Verkoop van bedrijf op jongere leeftijd
“Vroeger was bedrijfsovername iets exotisch, u verkocht uw bedrijf pas als u 67 was. Maar nu is het business as usual”, vertelt Jan van der Maale van BBN Corporate Finance. Het hoort bij de bedrijfsstrategie en het is dus niet meer zo dat alleen pensioengerechtigden hun bedrijf verkopen.
Een praktijkvoorbeeld uit de gaming industrie
Jan van der Maale heeft een mooi voorbeeld: “Twee mannen van 30 en 32 jaar oud zijn actief in de game-industrie. Ze waren al achttien jaar bezig en ze waren het ontgroeid. Ze wilden een nieuwe uitdaging. Toen hebben we naar een overnamepartner gezocht en nu gaan zij weer verder met een nieuw project.”
Weer écht ondernemen
Ondernemers verkopen hun goedlopende bedrijf, waarna ze weer gaan ondernemen. Dit noemen we serial entrepreneurs. Vroeger waren er maar een paar van, maar tegenwoordig zien we dit steeds vaker.
Meer aandacht voor onderbouwing van omzet
In 2023 kijken overnamepartners kritischer naar de omzet. Bij de due diligence, het boekenonderzoek bij bedrijfsovername, is er meer aandacht voor de prestaties en de drivers hiervan. Wat is uw bedrijfsomzet en hoe kwam deze tot stand? Is deze omzet blijvend of wordt deze geraakt door de huidige ontwikkelingen? Hierdoor gaan bedrijfsovernames in 2023 langer duren.
Betaalregelingen bij verkoop
De transactiestructuur wordt aangepast op het risico. Als u uw bedrijf verkoopt, krijgt u dan het hele bedrag in een keer? Dat is niet altijd het geval.
Misschien werkt u met een stukje vendor loan. Hierbij verstrekt de verkoper een lening aan de koper, via een (gedeeltelijk) uitgestelde betaling. Ook de earn-out is een mogelijkheid. Hierbij betaalt de koper een deel van de koopprijs pas als één of meer overeengekomen resultaten binnen een bepaalde periode zijn behaald. De meeste verkopers zijn geen fan van earn-outs, omdat dit bijna altijd tot discussie leidt.
Toch kiezen ondernemers vaker voor deze betaalregelingen, omdat er meer risico in de markt is en financieringen moeilijker verkrijgbaar zijn. Vaak is de transactiestructuur een combinatie tussen een variabele koopprijs en een betaalregeling.
Ontwikkelingen op de financieringsmarkt
De afgelopen jaren hebben de banken weer volop gefinancierd. In 2023 verandert dit door de staat van de markt. Welke ontwikkelingen spelen er voor bedrijfsfinanciering in 2023?
Aandacht voor risicomanagement
Er komt meer oog voor risicomanagement, waarbij aandacht is voor de marktontwikkeling en risicoanalyse. Banken worden voorzichtiger in het financieren van ondernemingen. “Daarmee wil ik niet zeggen dat de banken volop op de rem staan, maar wel dat ze wat gas terugnemen als het gaat om financieren”, vertelt Jan van der Maale.
Financieringsaanvragen duren langer.
Door de hogere rente duurt het monitoren van klanten steeds langer. Gelukkig hebben banken nu al een korte route voor nieuwe klanten. Een half jaar geleden duurde een financieringsaanvraag zes weken en het openen van een rekening drie maanden. Nu gaat dat sneller, doordat de banken zich aanpassen.
Dat ligt niet alleen aan de rente. Banken worden in het algemeen voorzichtiger, omdat het een onzekere tijd is.
Andere financieringsmogelijkheden
Doordat de banken niet meer alle ondernemingen financieren, zijn er mogelijkheden voor andere partijen. Deze financieringen komen steeds meer voor:
Crowdfunding
In de afgelopen jaren werd crowdfunding steeds populairder voor kleinere bedragen bij mkb-bedrijven. Bij crowdfunding verkoopt het bedrijf een aandeel van de onderneming aan het publiek. Maar er zijn ook mogelijkheden om geld te lenen, donaties te vragen of een tegenprestatie te bieden.
Mezzaninefinanciering
De afgelopen jaren zien we steeds meer mezzanine-partijen. Mezzanine staat voor een tussenverdieping tussen aandeelhouderskapitaal en bankfinanciering. Deze lening is puur gericht op kasstromen. Er komen dus geen andere zekerheden bij kijken. De rente is wel hoger dan bij een bancaire financiering.
Andere partijen op de markt
Maar er zijn ook al bedrijven die tussen de mezzanine-partijen en bank in zitten. Zij kijken naar de bancaire financiering en de extra lening die u nodig hebt. Wanneer de bank deze extra financiering niet wil geven, omdat er te weinig zekerheden zijn, nemen zij de bancaire lening over en verstrekken ook het groeikapitaal. Dit is een nieuwe ontwikkeling, waardoor de financieringsmarkt steeds minder leunt op banken.
Het financieringstraject verandert
Vroeger liep u de bank in en stelde een medewerker van de bank een financieringsaanvraag voor u op. Die tijd ligt al lang achter ons. Tegenwoordig is een goede voorbereiding belangrijk. Hieronder geven wij enkele tips voor uw aanvraag.
Tips voor een succesvolle financieringsaanvraag
Onderbouwing van de kasstromen
Uiteindelijk wil iedere financier op termijn het geld terug. U leent het, u moet rente betalen, maar uiteindelijk moet u ook het geld terugbetalen. Er is geen enkele financier die financiert met het idee dat het mis kan gaan.
Financiers steunen daarom op uw vrije kasstroom en willen de garantie dat u aan de financieringsverplichtingen kunt voldoen. Een bank heeft daarnaast de zekerheden die meetellen. Mezzanine-partijen en andere partijen die achtergestelde leningen verstrekken, kijken alleen naar de kasstromen en leunen daar nog meer op. Zorg dus altijd voor een sterke onderbouwing van uw kasstromen.
Het belang van een gespecialiseerde partij
Neem een professionele partij in de hand die de taal van de bank en financiers spreekt. Laat hen het financieringsmemorandum regelen. Zij weten hoe ze dit moeten structureren en beargumenteren waarom uw onderneming toekomstbestendig is. Daarmee komt u sterker voor de dag. Dit financieringsmemorandum gebruikt u voor de aanvraag bij de bank en andere partijen. Zo komt u ook in 2023 aan een succesvolle financiering voor uw onderneming.
BBN Corporate Finance: uw partner in bedrijfsovername
Heeft u hulp nodig bij het regelen van uw bedrijfsfinanciering? Of bent u benieuwd hoe u de bedrijfsovername het beste vorm kunt geven? Onze specialisten hebben veel ervaring met het begeleiden van ondernemers bij bedrijfsovernames en bedrijfsfinancieringen. Samen brengen wij de kansen en risico’s in beeld, zodat u een weloverwogen keuze maakt.
Neem contact op voor een gesprek met een van onze adviseurs.
