De media staan er vol van: de werkloosheid is nog nooit zo laag geweest. Dit leidt tot een enorm personeelstekort op de arbeidsmarkt. Vooral de maakindustrie en horeca leiden onder grote tekorten. Ze hebben tijdens de coronacrisis veel personeel verloren, maar krijgen dat nu niet zomaar terug.
Hierdoor worden alle kansen voor het vinden van meer personeel met beide handen aangegrepen. Ook de optie van bedrijfsovername ligt op tafel. De podcast van BBN gaat daarom deze keer in op de vraag ”Is het opvangen van personeelstekort met een bedrijfsovername een goed idee?”
Weinig mogelijkheden tot bedrijfsgroei
Het grootste probleem is dat het personeelstekort een rem zet op de bedrijfsgroei. Hiervoor hadden we traditionele oplossingen voor het werven van nieuw personeel, zoals:
- Personeel zelf scholen;
- werven bij scholen en universiteiten;
- zoeken bij het UWV.
Deze manieren bieden met de huidige krappe markt geen oplossing meer. De trend is: er is behoefte aan personeel, maar er zijn geen werknemers. Personeel wordt weer op waarde geschat. Het is het kapitaal van een onderneming, in plaats van alleen een productiemiddel.
Bedrijfsovername als oplossing
Met een bedrijfsovername krijgt u eenvoudig meer personeel. Maar met een bedrijfsovername krijgt uw onderneming ook meer klanten, dus het blijft de vraag of dit het probleem oplost.
Bedrijven kijken naar verschillende oplossingen voor het personeelstekort:
- Hoe haal ik meer uit mijn eigen personeel?
- Digitalisering;
- Robotisering;
- Waar haalt u overig personeel vandaan?
- Bedrijfsovername.
Veel bedrijven zetten hun personeel in de afgelopen tijd op een andere manier in. Deeltijders gingen meer werken en productie werd efficiënter. Maar na een tijd is de rek eruit bij uw personeel. Het personeel maakt lange dagen en is moe. Hierdoor biedt het huidige personeelsbestand vaak geen blijvende oplossing voor het personeelstekort.
De volgende optie is het kopen van een bedrijf. Dit is een grote beslissing en u moet zichzelf goed afvragen waarom u hiervoor kiest. Heeft uw bedrijf groeiambities? Denk dan eens aan de Buy and Build strategie, waar grote bedrijven al langer gebruik van maken. Ze nemen bedrijven over voor bedrijfsgroei.
Buy and Build voor bedrijfsovername
Zonder bedrijfsovername kan een mkb-bedrijf niet groeien, omdat er in de huidige markt geen mogelijkheid is voor zelfstandige groei. Daarom komt nu steeds meer het Buy and Build uitgangspunt vanuit grote bedrijven overwaaien.
De Buy and Build strategie richt zich op bedrijfsgroei door overname. Er zijn verschillende redenen voor bedrijfsovername:
- Marktaandeel kopen;
- Kennis of technologie kopen;
- Meer personeel vergaren.
Vooral deze laatste reden is in de huidige markt belangrijk, waar personeel schaars is.
Aandachtspunten bij bedrijfsovername
Voor een bedrijfsovername moet uw bedrijf klaar zijn. Wat zijn punten om op te letten?
- Overnames kosten tijd: er moet iemand gesprekken voeren, de strategie bepalen en het traject begeleiden.
- Stel enkele KPI’s op: de kernpunten die belangrijk zijn voor het bedrijf.
- Betaalbaarheid van de overname: is het financierbaar?
Hieronder gaan we verder in op het proces wat u doorloopt bij een bedrijfsovername.
Strategiebepaling
Het start allemaal met uw eigen strategie. Beantwoord hiervoor de volgende vragen:
- Hoe ziet uw bedrijf er over 5 tot 10 jaar uit?
- Welke bedrijven passen daarbij op basis van de omvang, organisatiecultuur en omzet?
- Welke bedrijfscultuur past bij uw bedrijf?
Leg dit duidelijk vast in een plan. Hierna begint u met het proces van de bedrijfsovername.
Profiel maken
Maak een profiel van het bedrijf dat u gaat overnemen. Laat hierin de volgende punten naar voren komen:
- Hoe is het personeel opgebouwd en wat vinden ze belangrijk?
- Wat is het DNA van het bedrijf?
- Hoe is de organisatiecultuur?
Vergeet niet dat het bedrijf wat u gaat overnemen ook enthousiast moet worden over uw bedrijf. Maak daarom ook een profielschets van uw eigen bedrijf. Stel uzelf in het proces dienstbaar en kwetsbaar op. Het belangrijkste is dat u een succesvolle bedrijfsovername tegemoet gaat met twee bedrijven die bij elkaar passen.
Emoties spelen een rol
In het mkb spelen bij een bedrijfsovername meer zaken mee dan alleen de overnameprijs. Een eigenaar wil zijn bedrijf goed achterlaten bij een toekomstige verkoper en vindt het belangrijk dat hij hier een goed gevoel bij heeft. Hierdoor speelt de gunfactor altijd een rol. Dit is zeker in het mkb het geval, waar u vaak onderhandelt met een familiebedrijf of klein bedrijf. Personeel moet goed terechtkomen bij een nieuwe werkgever en het bedrijf moet (liefst) hetzelfde DNA behouden.
Matchen in bedrijfscultuur
De bedrijfscultuur is erg belangrijk. Als bedrijven te anders zijn in hun bedrijfscultuur, wordt het na de overname moeilijk voor het personeel. Wees er daarom zeker van dat de bedrijfscultuur matcht.
U neemt een bedrijf over, zodat u meer personeel krijgt. Dan wilt u ook dat ze bij uw bedrijf blijven. Daarom moet u er alles aan doen om als bedrijf aantrekkelijk te zijn voor uw personeel.
Laat al in het voortraject zien dat u een goede werkgever bent. Hierbij hebben we het niet alleen over salaris, maar vooral over hoe u met de medewerkers omgaat. Het belangrijkste is dat uw bedrijf een bedrijf is waar de medewerkers graag willen werken.
Voer gesprekken met management en personeel
Eerder voerden bedrijven de gesprekken vooral op directieniveau. Tegenwoordig wordt vaker gesproken met het management en ander personeel. Zo weet u als koper hoe het personeel over een bedrijfsovername denkt. Hoe staan ze tegenover de samenwerking? Blijven ze bij het bedrijf werken? Vooral het spreken met kritisch personeel is erg waardevol.
Een struikelblok is dat de verkoper deze gesprekken zo laat mogelijk wil plannen. De koper wil zeker weten dat het personeel blijft na de overname en wil de gesprekken zo vroeg mogelijk voeren. De verkoper wil geen onrust in zijn bedrijf brengen door het voeren van gesprekken als de verkoop nog onzeker is. Alles moet rond zijn en pas daarna komt er een gesprek met het management en personeel.
Onze tip: spreek af met de verkopende partij dat deze gesprekken een laatste reden mogen zijn voor het annuleren van de verkoop.
Na de bedrijfsovername
Wat gaat u doen na de overname? Houd uw doel voor ogen en maak op basis hiervan een plan voor de eerste periode. Een integratieplan, waarin duidelijk staat welke stappen u gaat nemen. Informeer uw nieuwe en oude personeel snel over dit plan.
Een informele bijeenkomst moet kort na de overname plaatsvinden. Denk hierbij aan een informele borrel of bedrijfspresentatie. Meestal is dit het eerste dat een bedrijf organiseert als de verkoop rond is.
Aandachtspunten na de overname zijn:
- Sta direct in contact met personeel;
- Vertel over uw bedrijf;
- Deel uw plannen;
- Vertel wat er gaat veranderen.
Alles moet gericht zijn op het behouden en binden van het personeel. Betrek hen bij de bedrijfsovername, zodat zij op de hoogte zijn van wat er gaat gebeuren. Zo zorgt u voor minder roddels en onrust binnen het bedrijf.
Conclusie: is een bedrijfsovername een goed idee om personeelstekort op te vangen?
Ons korte antwoord is ja. Een bedrijfsovername werkt onder de juiste omstandigheden om een personeelstekort op te vangen. De volgende punten zijn belangrijk:
- Werk planmatig
- Bepaal uw strategie
- Stel duidelijke doelstellingen
- Bepaal of het personeel bij uw bedrijf past
- Zorg in het natraject dat het personeel bij uw bedrijf blijft.
Houd uw doel gedurende het gehele traject voor ogen: wat wilt u bereiken met de Buy and Build strategie?
BBN helpt
We kunnen ons voorstellen dat u de huidige ontwikkelingen spannend vindt en niet goed weet wat u als ondernemer het beste kunt doen. BBN Business Improvement geeft u graag advies over hoe u hiermee om kunt gaan.
We assisteren bedrijven bij het vormen van een duurzaam plan van aanpak en geven advies over het omgaan met een tekort aan productiemiddelen. We kijken samen met u naar uw financiële situatie en hoe we deze kunnen verbeteren. Zo zorgen we samen voor een toekomstbestendige onderneming.
We helpen ook bij een bedrijfsovername. Zowel voor de verkopende als kopende partij bieden we begeleiding in het verkoopproces. Heeft u behoefte aan advies en begeleiding van een onafhankelijke partij? Neem dan vandaag nog contact met ons op.