We leven in uitdagende en onzekere tijden. Veel ontwikkelingen zijn van invloed op het financieren van bedrijfsovernames.
We zitten met de nasleep van corona, een krapte op de arbeidsmarkt en een oorlogssituatie in Europa. Ook hebben we te maken met een serieuze inflatie en grote prijsstijgingen van materiaal, grondstoffen en energie. Dit leidt tot problemen in de supply chains en bedrijfsdoelstellingen die niet gehaald worden.
Verwachten we dat deze ontwikkelingen en gebeurtenissen impact hebben op de overnamemarkt? En hoe kunnen kopers en verkopers omgaan met al deze onzekerheid?
Lees snel verder voor onze visie op de huidige overnamemarkt en het financieren van bedrijfsovernames.
Liquiditeit, rente en de financiering van bedrijfsovername
Liquiditeit, rente en financierbaarheid bepalen in grote mate hoe actief de overnamemarkt is. Momenteel zien we nog steeds dat er voldoende liquiditeit en kapitaal in de markt is. Er komen veel nieuwe bedrijven op de overnamemarkt, omdat ondernemers niet toe zijn aan nog een turnaround in hun bedrijf. Hierdoor is de overnamemarkt momenteel nog volop actief, maar blijft dit zo?
Dit hangt samen met de ontwikkelingen van de rentes en andere aanwezige onzekerheden. Wat gaat dat doen met bedrijven, hun businessmodel en hoe kijken financiers en overnamepartijen daarnaar?
De toekomst van bedrijfsovernames
Welke invloed hebben de gebeurtenissen in de wereld op uw bedrijfsmodel? En wat doet dit bedrijfsmodel met uw cashflow?
De waarde van uw bedrijf wordt nu vooral bepaald door toekomstige kasstromen en de voorspelbaarheid van deze kasstromen. Hoe zekerder en hoger de kasstroom, hoe hoger de waardering van het bedrijf. Maar hoe bepaalt u deze waardering in tijden van onzekerheid?
Scenariodenken en toekomstige kasstromen
Vroeger was de overnamemarkt gebaseerd op scenariodenken. We keken naar de managementcase, het bestcase- en worstcasescenario. Nu kijken we steeds meer naar toekomstige kasstromen. Hierdoor ontstaan nieuwe scenario’s. Een aantal voorbeelden van mogelijke scenario’s zijn:
- Welke impact heeft een schaarste van grondstoffen op de omzet?
- Kan een hogere prijs doorberekend worden aan de klant?
- Kunnen er genoeg medewerkers gevonden worden om te groeien als bedrijf?
Met name de schaarste van personeel kan hierin een grote rol gaan spelen. Onder technische bedrijven ziet u nu al dat bedrijven andere bedrijven overnemen om aan meer personeel te komen dat hun opdrachten kan uitvoeren.
Wat maakt een bedrijf interessant voor overname?
Een overname wordt in de huidige markt interessant bij een aantal redenen:
- Een stabiel verdienmodel.
- Toegang tot een ander deel van de supply chain en tot bepaalde belangrijke leveranciers.
- Overname van personeel.
- De afzetmarkt.
Dit laatste punt speelt steeds minder een rol, omdat er op het moment vaak meer opdrachten zijn dan dat er capaciteit is. Hierdoor zijn minder bedrijven op zoek naar een grotere afzetmarkt.
Bedrijfsovername financieren en onzekerheden
Hoe gaat u de risico’s verwerken in de waardering van uw bedrijf? Het belangrijkste is dat u helder communiceert richting de andere partij. Dat u duidelijk vertelt hoe u de risico’s hebt verwerkt in de berekening van de waardering en de kasstroom. Welke externe invloeden zijn er en hoe groot is die impact? Kunt u deze impact eventueel verminderen of mitigeren?
Bij wie legt u de onzekerheid neer? Neemt de koper die onzekerheid voor zijn rekening, of leggen we in deze tijd meer onzekerheid bij de verkoper neer? Hierover wordt vaak lang onderhandeld. Beide partijen hebben een sterk beeld van bij wie de risico’s horen. Als u als verkoper geen goed verhaal hebt, ziet u dat snel terug in een lagere prijs.
Earn-out
Ook bij een duidelijk verhaal zijn er in de huidige tijd nog veel onzekerheden. U kunt dan denken aan garanties, in de vorm van een earn-out regeling. Bij een earn-out regeling is (een deel van) de koopprijs afhankelijk van toekomstige voorwaarden. Hier zijn wij als BBN geen grote voorstander van, omdat beide partijen zich met elkaar verbinden voor de periode van de earn-out. Dit leidt vaak tot discussie en gezeur. Doe dit dus alleen als het noodzakelijk is.
“Een earn-out is een burn-out.”
Schrijf de earn-out voorwaarden altijd duidelijk op om latere misverstanden te voorkomen.
Garanties
Risico’s kunt u verwerken in garanties en vrijwaringen. Dan is er een goede koopprijs, maar ook een verklaring van de verkopende partij over de staat van het bedrijf op het moment van de verkoop.
Vendor loan
Een andere optie is een vendor loan. Wat houdt dit in? De vendor loan is een financiering die verstrekt wordt aan de koper, door de verkoper van de onderneming. Het is dus eigenlijk een uitgestelde betaling, een lening van een deel van de koopsom. Dit maakt een overname betaalbaarder en legt tegelijkertijd het financieringsrisico bij de koper. In het mkb is dit een veelgebruikte vorm van financieren.
Due diligence en bedrijfsovername
Bij het kopen van een bedrijf wordt vaak een due diligence gemaakt. Een bedrijf wordt geanalyseerd op fiscale en financiële omstandigheden. In deze onzekere tijden zijn er een aantal punten waarop extra gelet kan worden.
Schulden
In de coronatijd zijn er allerlei steunpakketten geweest. Deze moeten nog terugbetaald worden. Ook de BV Nederland draagt op dit moment belastingschulden, waar allerlei partijen die dit (misschien) niet nodig hadden gebruik van maakten. Als kopende partij moet u kritisch zijn op deze schulden, hoe deze in elkaar zitten en hoe ze ontstaan zijn.
Personeel
Het is steeds belangrijker om bij de due diligence te kijken naar het personeelsbestand. Hoe ziet het er qua leeftijd uit, moeten er veel nieuwe mensen aangenomen worden? Wordt er voldoende geïnvesteerd in de ontwikkeling van het personeel? Hoe ziet een managementteam eruit en is er genoeg aandacht geweest voor HR? Hoe aantrekkelijk is het bedrijf als werkgever?
Dit is nu erg belangrijk, omdat er een grote schaarste op de arbeidsmarkt heerst. Er moet meer aandacht komen voor de integratie van het personeel in het nieuwe bedrijf. Hiermee voorkomt u dat personeel van werkgever wisselt als de overname heeft plaatsgevonden. Vragen die u hierbij kunt stellen zijn:
- Hoe neemt u het personeel mee naar de nieuwe onderneming?
- Hoe zorgt u voor een goede onboarding?
- Hoe zorgt u ervoor dat de mensen zich thuis gaan voelen?
Supply chain
Ook het analyseren van de supply chain is erg belangrijk. Hoe robuust zijn de contracten met de leveranciers? Zijn er afspraken over materiaalprijzen en grondstofprijzen? Deze kunnen per dag enorm fluctueren. In hoeverre heeft het bedrijf op basis van deze ontwikkelingen beleid geïntegreerd? Hoe zien de contracten met leveranciers en klanten eruit?
Al deze vragen zijn erg belangrijk, maar wat als u niet aan de grondstoffen kan komen? Kijk dan naar welke alternatieven er liggen om op andere wijze aan grondstoffen te komen. Zijn er mogelijkheden voor nieuwe sourcing of gebruik van een andere grondstof?
Een voorbeeld hiervan is:
Een technische groothandel was gewend om onderdelen in te kopen in bulk uit Azië. Deze hele supply chain is overhoop gegooid tijdens corona, door containerschaarste en fabriekssluitingen. Daarom is deze groothandel de afgelopen jaren sourcing uit Europa en Nederland gaan afnemen. Nu kunnen ze kleinere aantallen afnemen, waardoor ze flexibeler zijn. De prijzen zijn hoger, maar er zijn minder risico’s.
Neem dit mee in de due diligence. Hoe ziet de inkoop eruit en welke risico’s komen hierbij kijken? Is er een plan B?
Tips voor bedrijfsovername in onzekere tijden
De gouden tip is: u kent uw eigen bedrijf het beste. Zorg dat u een duidelijk verhaal hebt met daarin in ieder geval de volgende punten:
- personeelsbestand
- supply chain
- actieve markt
- risico’s
Benoem eerlijk en transparant welke risico’s u ziet, zodat deze niet later nog naar boven komen.
Pas op voor bedrijfsblindheid
U kent uw eigen bedrijf het beste, maar soms is het hierdoor juist moeilijk om kritisch te zijn. Neem daarom een externe partij in de arm om kritisch te kijken naar het businessmodel. Dit zorgt ervoor dat u ook in deze tijden de beste prijs krijgt voor uw bedrijf. Ook helpt een externe hulp u bij het realistisch houden van uw verwachtingen.
BBN Corporate Finance is uw onafhankelijke partij
Bent u bezig met een bedrijfsovername? Wij helpen u bij het maken van een volledige due diligence en nemen het businessplan onder de loep. We bekijken de verschillende scenario’s en brengen de risico’s in kaart.
Wilt u een onafhankelijke partij die u adviseert bij uw keuzes in de financiering? BBN Corporate Finance helpt en adviseert u graag. Wij assisteren u bij het vormen van duurzame financieringen en evalueren van klant- en financieringscontracten. Met onze hulp speelt u snel en effectief in op de huidige ontwikkelingen en bent u optimaal voorbereid op de toekomst.
